Topeconoom Baarsma: coronabeleid kost veel meer levensjaren dan zij oplevert

Door het coronabeleid is de levensduur van coronapatiënten met gemiddeld twee weken verlengd. Alle anderen hebben hiervoor gemiddeld vijf weken levensduur ingeleverd. De kosten waren €100 miljard.

Door het coronabeleid is de levensduur van coronapatiënten met gemiddeld twee weken verlengd. Alle andere mensen hebben hiervoor echter gemiddeld vijf weken levensduur ingeleverd. De kosten van dit beleid waren €100 miljard. Dit stellen prof. dr. Baarsma en prof. dr. Helsloot in de talkshow Plein Publiek bij De Balie. Eerder waarschuwden de professoren al voor de prijs van monomaan en eenzijdig beleid.

Daags na het uitroepen van de coronacrisis mengde Barbara Baarsma zich in het publieke debat. Zij pleitte voor een breder afwegingskader dan uitsluitend de coronazorg. Evenredige aandacht voor maatschappelijke en economische factoren was volgens haar belangrijk, om te komen tot het juiste beleid. Dit kwam haar op veel kritiek te staan. Na enige tijd verdween Baarsma op de achtergrond. “Op advies van veiligheidsexperts moest ik de luwte zoeken, vanwege vaak heel persoonlijke doodsbedreigingen”, aldus de topeconoom die onder meer werkt voor de Universiteit van Amsterdam.

Je was vóór Rutte of je was een Wappie

Baarsma stelt dat de crisis tot enorme polarisatie heeft geleid die niet past in de Nederlandse poldertraditie: “Het is belangrijk om te sturen op besmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen. Maar er zijn meer belangrijke aandachtsgebieden. Voor een bredere kijk op het beleid was aanvankelijk geen enkele ruimte. Gedurende langere tijd was je vóór Rutte of je was een Wappie. Maar ik ben geen van beide. Ik ben een wetenschapper die op basis van feiten zo goed mogelijk beleid wil maken voor zoveel mogelijk mensen”.

Geen ruimte om gedachten uit te wisselen

De econoom had verwacht dat Nederland veel opener zou zijn in het uitwisselen van gedachten om tot beter beleid te komen: “Er is in deze crisis geen ruimte om met elkaar van gedachten te wisselen. We sturen alleen op coronazorg. De experts die hier op geselecteerd zijn, mogen hun zegje doen en hebben toegang tot de directe omgeving van Mark Rutte en Hugo de Jonge. Andere geluiden dringen niet door in deze bubbel.”

Winst levensduur voor coronapatiënten is twee weken

Baarsma stelt dat je van de politiek mag verwachten dat zij breder kijkt dan alleen de coronazorg: “Er gaan levensjaren verloren als gevolg van coronamaatregelen en niet-geleverde zorg. Uit berekeningen blijkt dat het beleid leidt tot meer verloren dan geredde levensjaren. Veel mensen denken dat de coronazorg maanden levensduur toevoegt voor coronapatiënten. Maar dat is niet zo. De coronazorg levert gemiddeld namelijk twee weken extra levensduur op voor coronapatiënten.”

Verlies levensduur rest van de bevolking is vijf weken

Coronapatiënten zijn over het algemeen hoogbejaard en hebben onderliggend lijden. De coronazorg richt zich statistisch gezien dus hoofdzakelijk op het verlengen van de levensduur van kwetsbare ouderen. “Als je het precies berekend voor de kwetsbare groep van 75- tot 85-jarigen, dan voegen we door het beleid gemiddeld twee weken toe aan hun levensduur.”

“Daar staat echter een verlies van de trendmatige groei van levensduur tegenover voor de rest van de bevolking. Die wordt normaal gesproken bereikt door betere gezondheidszorg, meer welvaart en nieuwe medicijnen. Deze winst van levensduur is ongeveer vijf weken per jaar. Maar deze winst hadden we vorig jaar niet”, aldus Baarsma. Hieraan voegt prof. Helsloot toe: “Vorig jaar is een dramatisch jaar geweest. Niet vanwege het coronavirus maar door de effecten van het coronabeleid.”

De kosten voor dit beleid waren €100 miljard

Met hun verschijning bij De Balie willen Baarsma en Helsloot het coronadebat opnieuw in cijfermatig perspectief zetten en de ethische discussie in een ander daglicht zetten. Gespreksleider Youri Albrecht vatte de kern van het gesprek als volgt samen: “17 miljoen Nederlanders leverden vorig jaar gemiddeld vijf weken levensduur in, terwijl de levensduur van coronapatiënten gemiddeld met twee weken toenam. En dit heeft €100 miljard gekost.”

De Jonge is op de hoogte van destructieve beleid

De bevindingen van Baarsma en Helsloot worden ondersteund met diverse statistische onderzoeken. Zo hebben we in 2021 te maken met meer oversterfte dan in ‘coronajaar’ 2020. Hiervoor zijn inmiddels meerdere verklaringen aangedragen met behulp van statistisch onderzoek.

Daarnaast heeft het Ministerie van Economische Zaken berekend dat de eerste lockdown in maart 2020 circa 520.000 levensjaren heeft gekost. Demissionair minister van Volksgezondheid De Jonge liet op 6 oktober 2021 schriftelijk weten dat hij hiervan op de hoogte is.

Bron: De Balie